Met bezoekers in rolstoelen door het herfstmuseum

Het museum is na 31 oktober voor het eerst gewoon open gebleven en de bezoekers en de groepen blijven toestromen.
Vandaag mag ik met collega Peter C een grote groep bezoekers in rolstoelen rondleiden waarbij per rolstoel een vrijwillig begeleider aanwezig is van een zorgzame zorgverzekeraar.

Het eerste dat opvalt in het museumpark is dat niet alle objecten geopend zijn in de herfst omdat het vocht en de koude niet goed zijn voor de in de panden aanwezige collectiestukken. Gelukkig wordt in de entree een prima plattegrond verstrekt waarop routes staan aangegeven langs de geopende locaties.

Met mijn groep start ik bij de paltrokmolen en bij de poldermolen waarvan alle wieken bekleed zijn met windzeilen maar het is vrijwel windstil vandaag dus helaas staan de molens stil. Voor de rolstoelers is dat een zegen want het is vrij koud, zeker als je alleen maar kunt zitten.

Via de gele ophaalbrug bereiken we de dubbele buurt waar we de buitenkant van het koopmanshuis bewonderen. De hoge drempel maakt binnen-bezoek onmogelijk; het pand is wel geopend.

Even opwarmen bij de bakker waar de takkenoven open staat en waar veel herinneringen boven komen.

Langs de bleek van de gesloten wasserij bereiken we de wevers waar meer rolstoelers naar binnen kunnen dan ik had gedacht.
Ook de smederij is volop in gebruik en vol publiek zodat we niet allemaal naar binnen kunnen. Via de VGL loods bereiken we de verwarmde remise waar ik een goed verhaal kwijt kan en waar veel herinneringen boven komen.

Even een fikse wandeling naar de Freya zuivelfabriek maar dan heb je ook wat. De stoommachine is helaas defect maar de aanwezige collega van presenteren kan er een boeiend verhaal bij vertellen.

Via Hindelopen en Rietveld lopen we terug naar de Kasteelboerderij waar een warme kop thee of borrel wacht.

Hogeschool met veel buitenlandse studenten

Terwijl in Den Haag de onderwijzers van het basisonderwijs protesteren en ook veel onderwijzers een dag in onze Canon van Nederland doorbrengen, mag ik met twee collega's internationale studenten van een hogeschool uit het Noorden van ons land rondleiden. Omdat alle groepen dezelfde locaties moeten bezoeken heeft Anneke K voor ons een schema opgesteld.
Slechts een nadeel vandaag: het giet van de regen dus graag hoppen van de ene droge locatie naar de andere.

Harreveld is een mooie basislocatie om de eenvoud van het harde boerenbestaan voor het voetlicht te brengen. Helaas is hier geen bezetting dus ik pak ook de rosoliemolen mee om wat meer dynamiek in de rondleiding te brengen. Collega Hans van Z. blijkt een prima verhaal te hebben in het Engels.

Onder de kap van het entreegebouw hebben we uitzicht op de Westerstraat waar ik het algemene verhaal kwijt kan. Dan door de regen naar het postkantoortje en later via de pottebakkerssteeg naar de armoede en binnendoor naar het café van Tante Stien.

Snel door de regen verder naar Staphorst waar helaas geen bezetting is vandaag maar met mijn eigen kennis kom ik een heel eind . En ook de potstal is leeg uiteraard.

Bij de poldermolen kunnen enkele studenten zelf de schroef uitproberen om te zien hoe de molen werkt. Mooi, en een verplicht object in deze ronde.
Via de brug van Ouderkerk bereiken we de Zaanse buurt en we vluchten voor de regen de bakkerij in waar gelukkig de takkenoven open staat wat een mooi verhaal oplevert en de gelegenheid om warm te worden en heerlijke geuren op te snuiven.

Via de ambachtsbuurt komen we bij de smid waar gelukkig een dubbele bezetting is van Patrick en Marc omdat een snelle reparatieklus gesmeed moet worden. Voor de studenten erg interessant. Beide blacksmiths hebben weinig moeite met het Engels.

Na een snelle ronde door de remise pakken we de tram naar halte Landgoed om door de Brabantse buurt naar de bierbrouwerij te lopen. Ook hier warmte en heerlijke geuren plus een klein bokbiertje uit eigen brouwerij voor allen die dat willen.  Dit was geen verplichte locatie maar ook de andere groep plus de contactpersoon van de Hogeschool hebben de brouwerij kunnen vinden.

Hier eindigt de rondleiding en de studenten hebben nog een uur om zelf door het park te zwerven. Met een enorm applaus nemen ze afscheid van me.  Mooier beloning bestaat niet.

Rondleidersuitstap naar Nationaal Park De Hoge Veluwe

Evaline vdV is al 14 jaren rondleidster in het Slot St. Hubertus in Park de Hoge Veluwe.  Zij mag ons daarom uitnodigen voor een bezoek aan het Park en een rondleiding in het slot St. Hubertus.

Evaline en onze parkrondleidster

We starten in het Parkrestaurant met koffie thee en gebak en een korte instructieve toespraak van Suzanne B.  Daarna gaan we met een parkrondleidster het omliggende bos verkennen en in het bijzonder de voor dit gebied bijzondere kenmerken: zandverstuiving die is ontstaan uit het graven van het  Museonder, bijzondere toegevoegde kunstwerken en een grote schuur vol spleten van waaruit het wild bespied kan worden als we allemaal stil zouden zijn; dat laatste lukt helaas niet. Ondanks de zwarte luchten en de onweersdreigingen komen we droog over naar het restaurant voor de lunch.

Na de heerlijke soep, brood en kroketten verhuizen we met auto's naar het Slot St. Hubertus waar we in twee groepen een rondleiding ontvangen. De tweede groep is o.l.v onze collega-rondleidster Evaline. Ik mag met de eerste groep mee die wordt geleid door Bob.

Het jachtslot is geheel opgetrokken uit donkere bakstenen en ook binnen in de hal is alles van geglazuurde donkere bakstenen waardoor een wat sombere entree ontstaat die echter wel door Berlage consequent zeer evenwichtig is opgebouwd met Jugendstil-achtige elementen. Elk tafeltje, lampje en beeldje is door Berlage gekozen en op de juiste plek geplaatst.

Hetzelfde geldt voor de grote vergaderzaal en de kleinere ruimtes voor mannen danwel vrouwen.

Rondleider Bob in de Herenkamer

Een leerzame rondleiding waar ik veel van opsteek. Bob is een begenadigd verteller.

Buiten is er nog even tijd voor wat details van het buitenwerk van het slot, maar dan is Bob zwaar over zijn tijd, terwijl een volgende groep op hem wacht. We zijn hem dankbaar voor zijn vertellingen.

Na een kop thee gaan de meeste collega's huiswaarts. Ik ga nog door naar het Kroller Muller museum nu ik hier toch ben. Mooi om Monsieur Jacques en Vincent Van Gogh  even te begroeten.

Gespleten kunstwerk

Rondom de bronzen moeflon

september 2017.  Tekst en foto's Wietze Landman

groepsfoto's rondleiders uit voorgaande jaren

          

Rondleidersuitstap 2015 Kasteel Rozendaal (foto via Herman Boesveld)

            

rondleiders in 2014 tijdens een uitstap naar Oosterbeek (foto Niek)

winter 2014 op 27 december (foto Wietze Landman)

Grote groep inburgeraars uit Syrie Irak en Eritrea

Vandaag mag ik samen met Bart van E en Evaline V een groep van 60 inburgeraars rondleiden. Ze komen uit Syrië, Irak en Eritrea en spreken al redelijk Nederlands.

foto wietze landman  sept2017

We nemen elk een groep van 20 mensen mee. In mijn geval redelijk verdeeld in evenveel mannen als vrouwen.
Mijn plan om te starten bij de rosoliemolen wordt een beetje doorkruist omdat beide andere groepen ook in de Gelderse hoek starten. Gelukkig staat de dubbele RET-tram te wachten zodat ik in de gelegenheid ben onderweg wat te vertellen over het gehele museum.

Bij de halte dorp verlaten we de tram en duiken even de remise in voor veel foto's en een kort verhaal over het waarom van de tram in he museum.

Bij Hans S in de smederij komen we echt op gang. Het schitterende tafereel met vuur en lange baard  vraagt weer om veel foto's en filmpjes. Toch is men erg geïnteresseerd en er volgen veel vragen. Hans smeedt een flesopener voor ons die door de opleidingsdame later als prijs zal dienen voor wie het mooiste verhaal schrijft over deze dag.

Bij de wevershuisjes komen ook de vrouwen wat meer aan bod. In beide huisjes wordt hard gewerkt door de wevers en met veel vragen wordt het de wevers nog best lastig gemaakt.

In de wasserij is Vanessa druk met de maandagse schrobdag maar na mijn verhaal daar (zoals ik met haar had afgesproken) komt ze er toch bij en velen willen met haar op de foto en vuren nog veel vragen op haar af.

Na een korte rust bij de Vaessenbank met cake en mandarijnen raakt men verkleumd en in de bakkerij vinden we snel de goede temperatuur terug bij de takkenoven en in de heerlijke geur van vers brood en koekjes.

De gele ophaalbrug van Ouderkerk a/d Amstel is wederom goed voor vele foto's met op de achtergrond de draaiende paltrokmolen waar Marc hard aan het werk is.

Via de indrukwekkende stolpboerderij bereiken we de doe-het-zelf vijzel waarmee de werking van de vijzelmolen kan worden begrepen.

In Staphorst ontmoeten we Saskia in streekdracht en wederom is er grote behoefte aan foto's in allerlei standen en combinaties. Saskia vertelt ondertussen een prachtig verhaal over de 100 vrouwen die nog dagelijks in deze dracht door het dorp Staphorst lopen en fietsen.

Via de Kasteelboerderij bereiken we de indrukwekkende paltrokmolen waar vooral de mannen niet te stoppen zijn. Met een deel van de groep lopen we alvast via de schapenboet van Texel naar de scheepswerf waar wederom vooral de mannen nog even willen blijven hangen.

Op het Zaanse plein ontmoeten we de andere groepen voor de afsluiting van de rondleiding. Van de gehele groep wordt nu een groepsfoto gemaakt.

Een heel geslaagde inburgerings rondleiding heb ik het gevonden.

Tramcollega komt met sportieve vriendengroep het museum ervaren

Op zaterdag 26 augustus mag ik een groep sportieve vrienden rondleiden van onze tram collega Luuk R. 
We starten direct met een tramrit op weg naar halte Kindererf, tegenwoordig halte Lint en Tuinen.
Na een korte inleiding over het museum en over de Canon van Nederland, pakken we de watersnoodwoning uit Raamsdonkveer bij de kop als eerste levend onderdeel van de Canon; er achter wordt een theater gespeeld door ArteZ studenten dus we lopen door langs het kerkje en de jaknikker (beiden ook uit Canon-vensters) naar Beerta waar we een van de laatste voorstellingen van Connie kunnen bijwonen over de boeldag voorafgaand aan de veiling, die nodig was na de crisis in de jaren dertig van de vorige eeuw.
Uiteraard bezoeken we ook de tramremise waar tram collega Luuk even los kon gaan voor zijn vriendenclub.
In de wasserij is Vanessa in topvorm en ondanks het late uur ook bereid om een goed verhaal neer te zetten over de werkwijze hier in het begin van de 20ste eeuw.
Via de Stolp uit Zuid-Scharwoude (altijd indrukwekkend die hooiberg waaromheen de boerderij gebouwd is) bereiken we weer het Entreeplein. Het is bijna 5 uur dus tijd om afscheid te nemen.

Familierondleiding in de regen

Na wekenlang zomerhitte met temperaturen enkele dagen boven de 30 graden, is het vandaag een wat onverwachte overgang naar een dag vol regen en motregen. Toch wil een familie graag een familiedag vieren en daarin mag ik een algemene rondleiding verzorgen.

Na een korte inleiding onder de droge uitstekende kap van het entreegebouw, neem ik de familie mee naar de rosoliemolen en dat blijkt een regelrechte klapper te zijn met John als verteller/olieboer. Hij weet op zijn zo geëigende wijze zowel de volwassen als de kinderen mee te voeren in dit fraaie proces van olie persen. Wel even schrikken als de eerste harde klappen van de heipalen hun doel raken. Met een veekoek voor boer opa vertrekken de kinderen uiteindelijk met ons mee naar Vierhouten. Marjo is in de spreekwoorden-stemming en terwijl ze het leven in deze arme boerderij toelicht, blijkt dat we met de deur in huis gevallen zijn.

Via de stromende regen bereiken we Hoogmade waarna we snel in de tram springen naar Dingenliefde. Hier kunnen kinderen en volwassen even verbaasd stil staan bij de verticale zolder. Ook blijkt dat het moeilijk is om meer dan 27% van een paardenkracht op te bouwen bij het trekken aan de paardenstaart.

Via het Oranjegevoel en Johan Cruijff bereiken we het Kindererf waar we ondanks de regen hartelijk worden ontvangen met zowaar een palmblad vol heerlijke Indische nassi. En hier zijn twee familieleden getrouwd dus deze locatie mochten we niet missen.

Nog steeds in de regen laat ik de familie achter. Het was een heerlijke rondleiding.

Appelrondleiding en workshop voor de rondleiders

Vandaag mocht ik met Suzanne en Anneke en 7 mederondleiders op weg naar de witte boerderij om o.l.v. Rob Plomp de fijne kneepjes te leren van het snoeien en vermeerderen van fruitbomen. De rol van conferencier is Rob op het lijf geschreven en gecombineerd met zijn enorme kennis van het omgaan met fruitbomen, levert ons dit veel input voor een in september te starten stukje rondleiding voor gezinnen die feitelijk een kindererfproject doen waar we dan onderdeel van zijn.


Lammert toont ons vervolgens de fijne kneepjes van en een echte demonstratie van het enten van een appelras op een hoogstam- of laagstam basis. De kans dat ons zoierts gaat lukken wordt in eerste instantie op iets meer dan 5% geschat. Een echte fruitkweker lukt dit altijd.

Rondleiding nieuwe tramcollega’s

Op deze koude lente-zaterdag was ik in de gelegenheid een rondleiding te verzorgen voor nieuwe collega’s van de tram. Bert Smits geeft aan dat hij ook graag meeloopt om de rondleiding te filmen en te fotograferen. Bijgaande foto is door zijn vrouw gemaakt.

Uiteindelijk lopen 15 collega’s mee waaronder ook enkele partners.

Om wat af te wijken van de standaard looproute van tramcollega’s  starten we in het LosHoes van Beuningen waar velen al weet hebben van de brand die het eerste LosHoes uit Vasse direct bij de opening verwoestte omdat een fotograaf zijn plankje met brandend magnesiumpoeder (toen in gebruik als flitser) te dicht bij het rieten dak hield.

Via de bakspieker lopen we naar de Delftse stellingmolen die helaas niet gebruikt mag worden wegens boutproblemen in de wieken (net als 45 andere molens in Nederland).

Wel nemen we kennis van de situatie van de evacuees die  in de oorlog in 1944 in ons museum verbleven.

Via het Rietveldhuisje bereiken we de wasserij waar Vanessa vol energie een boeiend verhaal houdt over de verschillende fasen van het wasproces. De tramcollega’s vergeten nooit meer wie Vanessa is.

Na een lange wandeling langs de smederij en de vertrouwde tramremise, bereiken we uiteindelijk Midlum en Beerta. Op de deel zit Connie helemaal in haar rol en zo komt het verhaal van de boeldag tot leven.  Handig als je er in de tram wat meer reclame voor wilt maken.

Langs Freia lopen we naar de vertrouwde tramhalte en aangekomen op het entreeplein maken we bijgaande foto. Een bijzondere rondleiding, voor herhaling vatbaar want er is nog zoveel meer te beleven in ons museum.

Gepensioneerde ambtenaren komen massaal genieten

Vandaag is het feest voor bijna 300 gepensioneerden van een grote overheidsinstelling. Ze zijn al vroeg aanwezig en na de koffie met gebak in de Kasteelboerderij volgt een rondleiding. Omdat ik bovenaan het lijstje sta mag ik de groep verdelen over de 12 ingeplande rondleiders. Dat valt nog niet mee want de beloofde indeling in groepjes door de bezoekers is niet gemaakt.
Toch lukt het om 12 groepen te formeren door het aftellen van mensen die naar buiten komen. Voor ieder is door Anneke K. een route uitgezet waar we naar hartenlust van kunnen afwijken als we elkaar maar niet in de weg lopen.  En zo geschiede.

Met mijn groep wandel ik rustig naar Hoogmade waar we via het zomerhuis de grote woonkamer van Cees van Leeuwen bereiken. Altijd een bijzondere aah en ooh belevenis.

Via een nieuw paadje kunnen we doorsteken naar Varik waar Sarah ons de geheimen van het kolenfornuis laat zien. Wel moeten we even wachten tot collega Wout klaar is met een Engelstalige rondleiding. Het is druk met al die groepen in het park.

In de Molukse barak maken we kennis met de naweeën van de politionele acties van Nederland in Indonesië. Een indrukwekkende geschiedenis. De aanwezige kok toont met heerlijke geuren de kookkunsten van de Molukkers toen ze in Nederland zelf weer mochten mee koken.

Via het houtskelet van Vragender komen we bij Vierhouten waar al een andere groep binnen is. We lopen naar de rosoliemolen waar de olieslager/molenaar zo interessant vertelt dat de helft van de groep nog achterblijft als we verder gaan.

Bij de Amsterdamse Westerstraat maken we kennis met Postkantoor, Turkenpersion en het café van Tante Stien: er ontstaat daar een spontane polonaise bij de zang van Johny Jordaan.

We besluiten de ochtend bij Marjo in Staphorst waar ze ons inwijdt in de geheimen van de streekdracht en andere gebruiken.

Het is al ruim lunchtijd dus wandelen we snel terug naar de Kasteelboerderij waar inmiddels veel collega-gepensioneerden aan de lunch-tafels zitten.
Na veel bedankjes kan ik samen met Peter C terug naar het Entreegebouw om de drukke ochtend van ons af te laten glijden.

Engelse toeristen genieten van de Hollandse Lente

Vandaag mag ik samen met collega Lies K een groep van 30 Engelse toeristen verdelen en rondleiden. Mensen vanuit overal in Engeland die erg geïnteresseerd zijn in ons museum.

We starten in de rosoliemolen die helaas niet bezet is om 14.00 uur. Wel draaien de molenstenen en zien we het virtuele paard. Ik laat de bezoekers het lijnzaad voelen en ook het platgeperste lijnzaad voelen waar alle olie nog in gevangen zit.

Ook in Vierhouten is geen bezetting en als ik klaar ben met mijn verhaal komt toch Hermien nog even tevoorschijn gelukkig. Via de deel vertrekken we langs de schaapskooi naar de oude Engelse caravan. Deze caravanfabriek bestaat nog steeds zo weet men te melden.

Hoogmade is ook nu weer een verbazingwekkend mooi bezoekersdoel met veel aaahs en oooohs.  Via het zomerhuis lopen we achter uit naar de paltrokmolen die door de meeste groepsleden wordt beklommen. Heerlijk om de molen volledig te zien draaien en zagen.

Langs de vijzelmolen bereiken we het molenpunt en via de gele ophaalbrug lopen we de Zaanse buurt in. Net als bij de paltrokmolen komt ook hier weer de rijke Gouden Eeuw ter sprake die uiteindelijk werd overgenomen door de Engelsen in de 18e eeuw.

De bakkerij is met al zijn geuren en de takkenoven een welkome warme afwisseling op deze toch nog gure lentedag.

In de wasserij houd ik zelf mijn verhaal want alles draait wel maar er is geen wasvrouw te bekennen.

We bezoeken de weverij en lopen naar de smid Patrick die in schitterend Engels de groep laat zien en horen hoe je een vierkante spijker smeedt.

Bij de remise even wat over de Slag om Arnhem die bij alle Britten zeer bekend is.

Met de tram bereiken we het entreeplein waar de rondleiding eindigt. Enkelen verlaten de tram onder veel dankzeggingen waarbij me ook nog wat in de hand gedrukt wordt (dat komt niet vaak meer voor). Een deel van de groep reist met me mee tot de Dingenliefde/Brabantse buurt.

Zelf rijd ik met veel tramcollega's mee naar de Kasteelboerderij waar we met een hapje en een drankje Will Teunissen uitzwaaien die alle 15 jaren die ik nu in het museum werk actief was als coördinator bij het trambedrijf.

Vrije winterrondleiding in overvol museumpark

Stralend zonnig winterweer en nog 2 dagen Kerstvakantie voor de kinderen. Laten we naar het Openluchtmuseum gaan, lijkt half Nederland gedacht te hebben. En dat hebben we geweten vandaag. Een geweldige sfeer ondanks overvolle trams, gebouwen en ervaringslocaties zoals het kerkje met koormuziek en het kindererf waar je broodjes kunt bakken.

In die drukte stond ik om 1300 uur klaar om de winterrondleiding over te nemen van collega Peter C.
Tsja dan ben ik niet verbaasd met ruim meer dan 20 belangstellenden.

De rosoliemolen moet ik helaas overslaan omdat de bezoekers er al bijna uitrollen. Gelukkig kunnen we wel in Vierhouten kennis maken met de echte winterkleding van vroeger: de lange jaeger onderbroek en de wollen borstrok. Via de deel waar de tabak te drogen hangt, komen we weer in de buitenlucht. We lopen door naar Varik waar we op de deel de hondenkarn met tredmolen leren kennen. Gelukkig kennen de kinderen dat systeem van hun cavia's.
Sarah is trots op haar grote fornuis waarin het vuur stevig brandt en waar de zakketel laat zien hoe je veel water kunt koken door deze in het vuur te hangen.

In Hoogmade maken we kennis met de welvaart van Cees van Leeuwen en ook nog even met Kerstmis en Sinterklaas.  Een maal weer buiten is er een slim kind bij dat oppert dat de kruisen op de muur van het oudste boerderijdeel weleens zouden kunnen dienen om de kwade geesten te verdrijven. Chapeau !!

Via de paltrokmolen en de schapenboet van Texel komen we langs de centrale Kerstmarkt en vinden we bij Marc in de smederij nog wat warmte en ruimte om met de hele groep even bij te komen.

Voor en later in de remise vertel ik het verhaal van het ontstaan en de ondergang van de Arnhemse tram en de wederopstanding in ons museum t.b.v. bezoekers die slecht ter been of invalide zijn. Aan de overvolle trams is te zien dat ook gewone bezoekers graag meerijden.

Na een afscheid met dankwoorden loop ik met een kleine groep door naar het kerkje waar we naar koorzang luisteren van het koor Klankkleur.

Serviceclub van jonge mensen borrelt in Jordaancafé Tante Stien met rondleiding

De eerste rondleiding in het nieuwe jaar begint in het Jordaanse café in onze Westerstraat.  Daar verzamelen de jonge mensen van een Arnhemse Serviceclub voor hun nieuwjaarswensen met koffie en dan eerst een rondleiding, die ik mag geven.

Onze beroepsverteller Johnny had ik onze komst naar de rosoliemolen aangekondigd, en bij binnenkomst ontmoeten we meteen de goed voorbereide olieslager/molenaar die John  op dat moment helemaal is. Hij weet te boeien met zijn verhaal en smeuiige details en hij laat ons tenslotte ook de herrie van het olieslaan beleven; niet om de olie maar om de veekoeken die overblijven.

Na een intermezzo bij Harreveld stappen we op de tram naar de tramremise. Helaas is de microfoon kapot en buiten is het donker om deze tijd dus even vrij spelen voor de groep.

Vanaf de tramremise lopen we naar de smederij waar Marc (al ingeseind door Connie) klaar staat met groot vuur en een gloeiend stuk ijzer in de tang. De grote groep past er maar net in hier maar Marc weet ook de zijvleugels goed te bespelen en bij de les te houden. Een paar fraaie vierkante nagels vormen het resultaat.

Op de Kerstmarkt op het Zaanse plein krijgt de voorzitter van de club een iets grotere hamer dan hij gewend is en hij weet hiermee inderdaad de bel van de Kop van Jut prima te raken. Enkele dames komen er bijna maar de bel klinkt helaas niet meer.

Via een groepsfoto op de gele brug van Ouderkerk lopen we terug naar café Stien voor de gezamenlijke borrel en het schaatsen. In het café is het juist heerlijk dat de groep groot is en het café helemaal vult met gekwetter en vrolijkheid.

Meike en Marlijn bedanken me namens de groep voor de rondleiding die goed in de smaak gevallen is, en voegen daar nog een heerlijke wijn aan toe.